Home » معرفی منابع » رودولف‌ بولتمان

رودولف‌ بولتمان


rudolfbultmann عنوان:

رودولف‌ بولتمان‌ (Rudolf Bultmann)

نویسنده: دیوید فرگوسن‌ / مترجم‌: انشاالله‌ رحمتی‌
تاریخ چاپ: چاپ اول- ۱۳۸۲
ناشر: گام نو
شرح مختصر: کتاب‌ دیوید فرگوسن‌ تلاشی‌ است‌ برای‌ معرفی‌ اندیشه‌های‌ بولتمان‌ در چارچوب‌ الهیات‌ جدید. مقدمه‌ کتاب‌ مطابق‌ روال‌ معمول‌ این‌گونه‌ آثار به‌ توصیف‌ زندگی‌ شخصی‌ بولتمان‌ و مراحل‌ و مدارج‌ آکادمیک‌ وی‌ اختصاص‌ دارد. سپس‌ برای‌ توصیف‌ فضایی‌ که‌ در آن‌ الهیات‌ جدید شروع‌ به‌ شکل‌ گرفتن‌ کرد ، فصلی‌ را به‌ تاثیرات‌ نهضت‌ روشنگری‌ بر الهیات‌ اختصاص‌ داده‌ و جریان‌ الهیات‌ جدید را به‌عنوان‌ پاسخی‌ مدرن‌ به‌ انتقادات‌ روشنگری‌ بر دین‌ معرفی‌ می‌کند. فرگوسن‌ در این‌ فصل‌ شکل‌گیری‌ الهیات‌ لیبرال ‌و Liberal Theology را مرور می‌کند. او در توصیف‌ این‌ جریان‌ می‌گوید الهیات‌ لیبرال‌ جریانی‌ است‌ که‌ از شلایر ماخر شروع‌ می‌شود که‌ در تحقیقاتش‌ پاسخ‌های‌ ایجابی‌ مسیحیت‌ به‌ شکاکیت‌ عصر روشنگری‌ و بی‌حاصلی‌ نظام‌های‌ الهیات‌ ارتدوکس‌ یافت‌ می‌شود. شلایر ماخر ریشه‌های‌ دین‌ را نه‌ در شناخت‌ (ذهن‌) و نه‌ در عمل‌ (اراده‌ اخلاقی‌) که‌ در قلمرو احساس‌ می‌دانست‌.

از ویژگی‌های‌ دیگر این‌ الهیات‌ این‌ است‌ که‌ بر نظام‌های‌ فلسفی‌ یا نظری‌ درباره‌ قضایای‌ وحیانی‌ کتاب‌ آسمانی‌ استوار نیست ‌، بلکه‌ بنیاد آن‌ در تجربه‌ دینی‌ یگانه‌ شخص قرار می‌گیرد.

نویسنده‌ در این‌ بخش‌ پاسخ‌های‌ الهیات‌ لیبرال‌ به‌ انتقادات‌ وارد بر مساله‌ معجزه ‌، انجیل‌ های‌ چهارگانه‌ و معادشناسی‌ را به‌ صورت‌ مختصر توضیح‌ می‌دهد. همچنین‌ نهضت‌ الهیات‌ دیالکتیکی (Dialectical Theology) را در اعتراض‌ به‌ جریان‌ الهیات‌ لیبرال‌ که‌ حدود سال‌ ۱۹۲۰ آغاز شد ، معرفی‌ و از کارل‌ بارت ‌، فریدریش‌ گاگارتن‌ و رودولف‌ بولتمان‌ به‌عنوان‌ چهره‌های‌ اصلی‌ این‌ جریان‌ یاد می‌کند.

از این‌ فصل‌ به‌ بعد معرفی‌ اندیشه‌های‌ بولتمان‌ به‌ طور اختصاصی‌ آغاز می‌شود که‌ نخستین‌ آنها مفهوم‌ ایمان‌ است‌. به‌ گفته‌ نویسنده‌ مفهوم‌ برجسته‌ الهیات‌ بولتمان‌ مفهوم‌ ایمان‌ است‌.

به‌ اعتقاد بولتمان‌ ، ایمان‌ نتیجه‌ ضروری‌ وحی‌ است ‌، ایمان ‌، نه‌ پدیده‌ای‌ طبیعی ‌، بلکه‌ پدیده‌ای‌ کاملا غیرمنتظره‌ و اعجازآمیز است‌. ایمان‌ نه‌یک‌ ویژگی‌ ذاتی‌ وجود بلکه‌ حادثه‌ای‌ مکرر است‌.

از نگاه‌ بولتمان‌ توصیف‌ مناسب‌تر برای‌ ایمان‌ این‌ است‌ که‌ بگوییم‌ یک‌ نحوه‌ وجودی ‌، اساسا نوین‌ است‌. همین‌ نحوه‌ وجود نوین‌ است‌ که‌ هر چیزی‌ را در متن‌ تجربه‌ بشری‌ شکل‌ می‌دهد.

ایمان‌ به‌ مثابه‌ تصمیم ‌، ایمان‌ به‌ مثابه‌ اقرار و ایمان‌ به‌ مثابه‌ اطاعت ‌، جلوه‌هایی‌ از ایمان‌ هستند که‌ نویسنده‌ در این‌ بخش‌ به‌ بررسی‌ آنها از نگاه‌ بولتمان‌ می‌پردازد.

یکی‌ دیگر از وجوه‌ مهمی‌ که‌ بولتمان‌ از آن‌ حیث‌ نیز مشهور شده ‌، نقد تاریخی‌ وی‌ از کتاب‌ مقدس‌ است‌. این‌ جنبه‌ از اندیشه‌ وی‌ در فصل‌ چهارم‌ و پنجم‌ کتاب‌ به‌ تفصیل‌ بررسی‌ شده‌ است‌.

فرگوسن‌ در اوایل‌ این‌ بحث‌ تصریح‌ می‌کند که‌ بولتمان‌ هم‌ نقد تاریخی‌ عهد جدید را که‌ در قرن‌ نوزدهم‌ و بیستم‌ بسط‌ یافته‌ بود دنبال‌ می‌کند و هم‌ تفسیری‌ الهیاتی‌ از کتاب‌ آسمانی‌ به‌ دست‌ می‌دهد که‌ به‌ تبلیغ‌ کلیسا وفادار باشد. در این‌ زمینه‌ بولتمان‌ رویکرد خود را در سنت‌ شلایر ماخر و دیلتای‌ قرار می‌دهد و در عین‌ حال‌ مفاهیم‌ دیگری‌ را نیز به‌ آن‌ می‌افزاید که‌ از آن‌ جمله‌ مفهوم‌ پیش‌ فهم‌ و دور هرمنوتیکی‌ است‌ که‌ به‌ تفصیل‌ درباره‌ آنها در این‌ کتاب‌ سخن‌ به‌ میان‌ آمده‌ است‌.

فصل‌ چهارم‌ کتاب‌ بیشتر به‌ شالوده‌های‌ نظری‌ هرمنوتیک‌ بولتمان‌ می‌پردازد و در فصل‌ بعدی‌ شیوه‌ استفاده‌ از این‌ ابزار توسط‌ بولتمان‌ در نقد کتاب‌ مقدس‌ و برخی‌ مفاهیم‌ مندرج‌ در آن‌ توضیح‌ داده‌ می‌شود. در این‌ فصل‌ به‌ نحوه‌ بهره‌گیری‌ بولتمان‌ از فلسفه‌ هایدگر نیز اشاره‌ شده‌ است‌.

فصل‌ ششم‌ به‌ موضوع‌ اسطوره‌زدایی‌ در چارچوب‌ فکری‌ بولتمان‌ اختصاص‌ یافته‌ است‌ و بالاخره‌ اینکه‌ در آخرین‌ فصل‌ کتاب‌ چشم‌اندازهای‌ تفکر الهیاتی‌ پس‌ از بولتمان‌ به‌ تصویر درآمده‌ است‌.

نویسنده مطلب: علیرضا خدادوست
منبع: ماهنامه اخبار ادیان، شماره ۶، اسفند ۱۳۸۲.

Check Also

dar_ebteda_khoda

در ابتدا خدا

کتاب پیدایش - شرح کتاب‌مقدس در مورد منشاء انسان و منادی سرنوشت بشریت - اثری است مملو از سؤالات مهم. نویسندۀ این کتاب کیست؟ در چه زمانی نوشته شده است؟ آیا شرح آفرینش در این کتاب با علم نوین سازگار است؟ آدم و حوا چه؟ نویسندۀ کتاب نه تنها تفسیری مبتنی بر نقد ارائه می‌کند بلکه به روشنی به سؤالات برخاسته از کتاب پیدایش پاسخ می‌دهد. نثر روان و بینش الاهیاتی نویسنده به درک خواننده از شخصیت خدا و طبیعت انسان و نیز سرنوشت او کمک می‌کند...

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *